Poznań i Gdańsk starają się zostać Miastami przyjaznymi dla Sprawiedliwego Handlu. Wspierają ideę Fair Trade, promują produkty pochodzące z krajów Trzeciego Świata i tym samym wspierają rozwój ubogich wytwórców z globalnego Południa.
Miasta przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu to społeczności, których codzienne działania, zarówno pojedynczych osób, jak i instytucji, dążą do stosowania w codziennej praktyce produktów Sprawiedliwego Handlu pochodzących z krajów takich jak Ghana, Sri Lanka, czy Nepal. Choć uzyskanie takiego tytułu nie jest łatwe już ponad 1000 miast z 23 krajów zostało nim wyróżnionych. Jak mówi Tadeusz Makulski, krajowy koordynator kampanii „Miast przyjazne dla Sprawiedliwego Handlu” – Należy wypełnić kryteria: pięć podstawowych i dwa uzupełniające. Pierwsze kryterium dotyczy udziału władz lokalnych w kampanii poparcia dla idei Fair Trade. Władze miejskie powinny przyjąć rezolucję wspierającą Sprawiedliwy Handel oraz zgodzić się na podawanie (minimum 2) produktów Sprawiedliwego Handlu na swoich spotkaniach, w biurach i stołówkach. Drugie kryterium dotyczy produktów, asortyment (co najmniej dwóch) produktów Sprawiedliwego Handlu powinien być łatwo dostępny w lokalnych sklepach oraz punktach gastronomicznych. Na 10 tysięcy mieszkańców powinien przypadać jeden sklep, jeżeli chodzi o punkty gastronomiczne – na 20 tysięcy mieszkańców powinien przypadać jeden punkt gastronomiczny, oczywiście biorąc pod uwagę duże miasto (od 200 tysięcy mieszkańców) jakim jest Gdańsk. Produkty Sprawiedliwego Handlu powinny być używane w lokalnych zakładach pracy (biurach, zakładach usługowych itp.) oraz instytucjach społecznych (szkołach, uniwersytetach, kościołach itp.). Minimum 5 udokumentowanych przypadków – to trzecie kryterium. Czwarte kryterium mówi o poparciu mediów, a piąte o powinności powołania lokalnej grupy koordynacyjnej dla zapewnienia stałej realizacji zobowiązań związanych ze statusem Miasta przyjaznego dla Sprawiedliwego Handlu – .
W 2009 roku w Gdańsku z inicjatywy Polskiego Stowarzyszenia Sprawiedliwego Handlu powstała Koalicja organizacji której celem jest uzyskania statusu Miasta przyjaznego dla Sprawiedliwego Handlu przez Gdańsk. Ma ona jednoczyć przedstawicieli organizacji pozarządowych, reprezentantów środowisk akademickich i firm we wspólnym działaniu na rzecz Fair Trade. Koalicja stara się poszerzać grono współpracowników gotowych do zaangażować się na rzecz realizacji wspólnego celu Warto zwrócić uwagę na to, że Gdańsk jest pierwszym miastem Europy Środkowo-Wschodniej, które realizuje taką kampanię.
– Gdańsk zmierza do wypełnienia poszczególnych kryteriów, a niewątpliwie mocną stroną jest wsparcie lokalnych władz dla kampanii i stosowanie przez nie produktów Sprawiedliwego Handlu w codziennej praktyce. Prawdopodobnie w niedługim czasie Rada Miasta podejmie uchwałę popierającą Sprawiedliwy Handel . Gdańsk ma dobrą pozycję startową, choć trudno jeszcze zachęcić media do współpracy – dodaje Tadeusz Makulski.
Światowy Dzień Sprawiedliwego Handlu obchodzony jest co roku w drugi weekend maja. W tym roku 15 maja przy wsparciu władz samorządowych PSSH zorganizowało obchody tego święta, które tym razem przybrały formę happeningu. Na Długim Targu zaprezentowano instalację „Neptun w filiżance” oraz poczęstowano uczestników imprezy kawą, która pochodziła z listy produktów Fair Trade.
Gdańsk działa, a nam pozostaje mu kibicować. Angażując się w promocję, kupując w sklepach produkty Fair Trade możemy pomóc miastu osiągnąć zamierzony cel.
Sprawiedliwy Handel to forma pomocy rozwojowej dla ubogich społeczności drobnych wytwórców z krajów rozwijających się. Przestrzeganie standardów Sprawiedliwego Handlu gwarantuje im ceny zapewniające pokrycie kosztów produkcji, premie socjalne na rozwój lokalnej społeczności, długoterminowe umowy i zaliczki na poczet produktów. W ramach Sprawiedliwego Handlu wykluczona jest praca dzieci i niewolników, wymagane jest równouprawnienie płci i zapewnienie godziwych warunków pracy z zachowaniem wymogów ochrony środowiska. Przez ponad 60 lat Ruch Fair Trade organizowany jest przez organizacje pozarządowe z udziałem konsumentów, którzy wybierając na półkach sklepowych produkty pochodzące ze Sprawiedliwego Handlu (np. kawa, herbata, cukier, owoce suszone, słodycze , ryż itp.) przyczyniają się do poprawy warunków życia ludzi z krajów globalnego Południa.
Agnieszka Lasinkiewicz