„Zbiórka na odlot. Spacer po Zaspie”, „Pochłanianie Gdańska”, „Dlaczego Oliwa?” – to wybrane tytuły ośmiu spacerów literackich organizowanych w sierpniu i na początku września przez Instytut Kultury Miejskiej. W roli przewodników po Wrzeszczu, Głównym Mieście czy Żabiance wystąpią m.in. Tadeusz Dąbrowski, Krystyna Bonda i Mieczysław Abramowicz. Pierwsza wędrówka literacka od Długiego Targu do Pomnika Poległych Stoczniowców odbędzie się 5 sierpnia, a oprowadzać będzie Andrzej Fac, który udowodni, że Gdańsk to nie tylko Hanza i Panienka z okienka, ale też poezja. Cykl spacerów zakończy się 6 września – literacką grą miejską w scenerii Starego i Głównego Miasta.
Inspiracją do spacerów literackich jest książka „Gdańsk. Przewodnik literacki” Petera Olivera Loewa, tegorocznego laureata Nagrody im. Marcina Opitza za Promocję Kultury Miasta Gdańska. Książka ta zabiera czytelnika w podróż po mieście i związanej z nim literaturze. Instytut Kultury Miejskiej zaprosił ośmioro związanych z Gdańskiem pisarzy i poetów do opowiedzenia swoich literackich historii tego miasta.
Gdańsk jest jak najbardziej poetycki – twierdzi Andrzej Mestwin Fac – poeta, bibliotekarz i wydawca. Podczas spaceru po Głównym Mieście udowodni, że Gdańsk to nie tylko hanzeatycka tradycja, Schopenhauerowie, Panienka z okienka, sentymenty dziewiętnastowiecznych poetów, Wolne Miasto czy „blaszany dobosz” Güntera Grassa. Gdańsk to nie tylko literatura odwołująca się do pastelowych form i licznych stereotypów. – Gdańsk jako miasto był i jest tematem poezji na wskroś awangardowej, nowoczesnej, w której popiół z kamienic mieszał się i miesza z diamentami natury artystycznej – mówi poeta.
Poetka i pisarka, Barbara Piórkowska proponuje wycieczkę po dzielnicy, w której mieszkała – Zaspie. – Znam tajne zakamarki osiedla Młyniec, ze szczególnym uwzględnieniem tajemnic śmietnika przy Szkole Podstawowej nr 90 (obecnie XV LO im. Zjednoczonej Europy). Z lokalu przy ul. Pilotów spuszczałam worki z wodą oraz rzucałam kasztanami. Mieszkałam w bloku z Lechem Wałęsą – lata później powstał do tego literacki komentarz – mówi pisarka.
Krystyna Bonda, autorka powieści kryminalnych, zabierze nas na spacer po Wrzeszczu, który są scenerią jej epickiej historii, bestsellerowego „Pochłaniacza”. To we Wrzeszczu autorka umiejscowiła dom rodziny Staroniów – w tym braci bliźniaków, których wuj, bardziej znany jako mafioso „Słoń”, w latach 90. trząsł Trójmiastem
Wycieczka z poetą, Tadeuszem Dąbrowskim wiedzie „od wielkiej płyty do płyty z dźwiękami natury” – przez Żabiankę (wielkie osiedle pełne bloków) i Oliwę (kameralną dzielnicę u podnóża Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego), pomiędzy barem osiedlowym a sanktuarium maryjnym, wielką płytą a płytą z dźwiękami natury. Trasa spaceru okaże się zarazem genealogią i małą epistemologią twórczości poety.
Na Gdańsk z góry spojrzymy z pisarzem – Mieczysławem Abramowiczem. Spacer rozpocznie się powyżej Cmentarza Nieistniejących Cmentarzy i dalej, idąc zboczami Góry Gradowej, z której szczytu rozciąga się widok na miasto. Uczestnicy spaceru usłyszą też fragmenty jeszcze nie publikowanej, nowej książki Abramowicza „I dzieci Wasze niech wyjdą z Wami”.
Spacer śladami Franza Thiedtke z powieści Izabeli Żukowskiej będzie próbą odtworzenia świata, w którym żył komisarz. Uczestnicy zobaczą znane już miejsca na nowo: Prezydium dawnej policji gdańskiej przy ulicy Okopowej, Targ Węglowy, przy którym stała kamienica, w której mieszkał Thiedtke, nieistniejący hotel Danziger Hof, w którym spotykali się bohaterowie, Motławę stanowiącą serce Wolnego Miasta i ulicę Szeroką.
Autor „Hannemana” czy „Ester” – Stefan Chwin, odpowie uczestnikom i uczestniczkom wirtualnego spaceru na pytanie – „Dlaczego Oliwa”. – Dlaczego właśnie do niej powracam w prawie wszystkich moich książkach? Bo to była wyspa. Kiedy urodziłem się tutaj po wielkiej wojnie, oddzielały ją od Gdańska wielkie pola dawnego lotniska Luftwaffe, a od strony Sopotu suche łąki i sosnowe kępy, za którymi błękitniało morze – odpowiada Chwin.
Po ulicach Wrzeszcza, m.in. Batorego, Topolowej, Podleśnej, Partyzantów, De Gaulle’a, przejdziemy się z poetą i podróżnikiem Arturem Nowaczewskim. Autor odnajdzie w sobie chłopca z lat osiemdziesiątych, którego fascynowały stare ogrody i zapach Peweksu. Poczyta wiersze zanurzone we wrzeszczańskiej topografii oraz wygłosi improwizowane uliczne gawędy o mijanych miejscach.
—
Terminy spacerów:
Andrzej Mestwin Fac, Spacer po Gdańsku od Długiego Targu do Pomnika Poległych Stoczniowców 1970 – czyli Gdańsk jak najbardziej poetycki
Data: 5 sierpnia, godz. 18.00
Start: Instytut Kultury Miejskiej ul. Długi Targ 39/40
Barbara Piórkowska, Zbiórka na odlot. Spacer po Zaspie
Data: 6 sierpnia, godz. 18.00
Start: Klub Plama GAK, ul. Pilotów 11, Zaspa
Katarzyna Bonda, Pochłanianie Gdańska
Data: 7 sierpnia, godz. 18.00
Start: ul. Zbyszka z Bogdańca, róg ul. Mickiewicza
Tadeusz Dąbrowski, Od wielkiej płyty do płyty z dźwiękami natury
Data: 12 sierpnia, godz. 18.00
Start: SKM Żabianka, wejście od strony Żabianki (morza)
Mieczysław Abramowicz, Miasto z Góry
Data: 19 sierpnia, godz. 18.00
Start: przy grobie rodziny Klawitterów, nad Cmentarzem Nieistniejących Cmentarzy
Izabela Żukowska, Śladami komisarza Franza Thiedtke
Data: 26 sierpnia, godz. 18.00
Start: ul. Okopowa 9, przed wejściem do do budynku dawnego prezydium policji (obecnie delegatura ABW)
Stefan Chwin, Dlaczego Oliwa?
Data: 28 sierpnia, godz. 18.00
Miejsce: ul. Stary Rynek Oliwski 15, sala teatralna za Domem Zarazy
Artur Nowaczewski, Z poetą i podróżnikiem przez Wrzeszcz
Data: 4 września, godz. 18.00
Start: ul. Topolowa 7, przed wejściem do III LO w Gdańsku