26 października już od 6 lat jest w Polsce obchodzony jako Światowy Dzień Donacji i Transplantacji. Czy wiesz kto może być dawcą? Jaka jest różnica między oświadczeniem woli, a sprzeciwem? Wiesz jak możesz uratować komuś życie? Jeżeli chociaż na jedno pytanie odpowiedziałeś „nie” może warto się dowiedzieć. A jeśli odpowiedziałeś „tak” na wszystkie, to i tak zapraszam do lektury.
Pierwszy Światowy Dzień Donacji i Transplantacji odbył się w Genewie w 2005 roku w przeddzień XII Zjazdu European Society for Organ Transplantation. W Polsce po raz pierwszy obchodziliśmy ten dzień również w roku 2005, a organizatorem była Klinika Transplantologii prowadzona przez dr Zbigniewa Włodarczyka. Najbliżej nam jednak do inicjatywy Dawca.pl, prowadzonej przez studentów Uniwersytetu Medycznego w Gdańsku, którzy na szóstą rocznicę tego święta przygotowują niespodziankę! Po więcej szczegółów zajrzyjcie na www.dawca.pl lub na ich stronę na Facebook’u.
Dawstwo zazwyczaj kojarzy nam się na z pobraniem organów po śmierci i przeszczepieniu ich osobie chorej. Prawda jest jednak inna, ponieważ w rzeczywistości możemy pomóc umierającym ludziom jeszcze za naszego życia.
Czy wiesz kto może być dawcą?
Dawcą organów po śmierci może zostać każda osoba, która nie wyraziła sprzeciwu, a jej tkanki lub organy są zdrowe i pasujące do organizmu biorcy.
Jaka jest różnica między oświadczeniem woli, a sprzeciwem?
Oświadczenie woli to dobrowolna deklaracja, która informuje, że wyraziliśmy zgodę na pośmiertne pobranie naszych organów. Takie oświadczenie można pobrać z formie pliku PDF i wydrukować, można zakupić plastikową kartę, na której znajdą się również nasze dane, albo można na kawałku papieru napisać zgodę i przede wszystkim ją podpisać. Każda forma jest dobra, wystarczy tylko nosić deklarację w portfelu, wśród dokumentów. Trwałe oświadczenia w formie plastikowej karty możecie znaleźć na stronie www.dawca.pl oraz POLTRANSPLANT, czyli Centrum Organizacyjno – Koordynacyjnego do Spraw Transplantacji.
No dobrze, ale nie każdy musi zgodzić się na taki stan rzeczy. Dla tych, którzy nie identyfikują się z ideą dawstwa jest również wyjście, w postaci Centralnego Rejestru Sprzeciwów. Jak możemy wyczytać ze strony internetowej POLTRANSPLANT: „Zgodnie z ustawą z dnia 01 lipca 2005 pobrania komórek, tkanek i narządów ze zwłok ludzkich można dokonać, jeżeli osoba zmarła nie wyraziła za życia sprzeciwu. Sprzeciw jest skuteczny od daty wpisu do rejestru, która będzie uwidoczniona na potwierdzeniu. Moc prawną ma również noszone przy sobie własnoręcznie podpisane oświadczenie sprzeciwu lub oświadczenie ustne złożone w obecności dwóch świadków pisemnie przez nich potwierdzone. W przypadku małoletniego lub innej osoby, która nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych, sprzeciw może wyrazić za życia przedstawiciel ustawowy tej osoby. Małoletni powyżej lat 16 lub inne osoby, które nie mają pełnej zdolności do czynności prawnych, mogą same wyrazić sprzeciw”.
Wiesz jak możesz uratować komuś życie?
Możliwości są różne. Możemy oddawać krew w lokalnych stacjach krwiodawstwa. Możemy zostać również dawcą szpiku kostnego, wystarczy zgłosić się do instytucji, która przeprowadza badania i tworzy Bazę Dawców Komórek Macierzystych. Procedura trwa tylko kilkanaście minut i polega na pobraniu próbki krwi oraz wypełnieniu zgłoszenia. Po około trzech miesiącach dostajemy odpowiedź i jeśli wyniki są prawidłowe zostajemy wpisani do bazy danych i czekamy na telefon, który może zadzwonić następnego dnia, za rok, albo jeszcze później. Dawcą organów możesz zostać nie tylko po śmierci. Coraz popularniejsze stają się „przeszczepy rodzinne” podczas których możemy np. oddać nerkę chorej osobie z naszej rodziny.
26 października 2011 roku jest Światowym Dniem Donacji i Transplantacji, więc to dobry czas na zastanowienie się czy chcemy pomóc i być może uratować komuś życie. Podjęcie decyzji o zostaniu dawcą na dla niektórych nie będzie rzeczą łatwą, a dla innych wręcz niesamowicie prostą. Wszystko zależy od naszych poglądów i sumienia, jednak warto zastanowić się nad tym tematem już teraz. Jak powiedziano kiedyś w jednej z reklam społecznych „Nie zabieraj swoich narządów do nieba – one potrzebne są tu, na ziemi”.
Autorka pragnie również wyrazić swój smutek z powodu odejścia koleżanki z zespołu Dawca.pl. Paulina Tomaszewska miała przeszczep serca, dzięki któremu mogła dłużej z nami pozostać i działać aktywnie promując dawstwo narządów. Jest to niepowetowana szkoda, tym bardziej w obliczu nadchodzącego tak specjalnego dla zaangażowanych dnia. Historię Pauliny możecie przeczyta tutaj – http://www.dawca.pl/historie/paulina-tomaszewska-gdansk-2
Agnieszka Borkowska
Foto Agnieszka Borkowska